Theo hồ sơ Ngày Nay thu thập, dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại phường Phước Tân (viết tắt: Dự án Khu dân cư 10,4 ha) tại TP.Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai do Công ty cổ phần Đầu tư Đồng Thuận (viết tắt: Công ty Đồng Thuận) làm chủ đầu tư từ năm 2010. Dự án nằm ở khu đất mặt tiền tuyến đường tránh quốc lộ 1A qua TP.Biên Hòa (đường Võ Nguyên Giáp), còn được gọi dưới tên thương mại là Cường Thuận CTI Residence, được quảng cáo là khu dân cư cao cấp.
Được biết, Công ty Đồng Thuận là doanh nghiệp thành viên của Công ty CP Đầu tư Phát triển Cường Thuận IDICO (Mã chứng khoán CTI). Cường Thuận IDICO là doanh nghiệp thực hiện 3 tuyến đường theo hình thức BOT trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, trong đó có tuyến đường Võ Nguyên Giáp. Ngoài ra, Cường Thuận IDICO còn có 2 mỏ đá cùng hàng loạt dự án trên địa bàn tỉnh Đồng Nai như dự án du lịch Đảo Ó, 4 dự án bất động sản, bao gồm 3 dự án nằm ven đường Võ Nguyên Giáp.
Tiếng khóc của người dân nơi dự án đang “đắp chiếu”
Ngày 10/11/2010, UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản số 9177/UBND-CNN về thỏa thuận địa điểm cho Công ty Đồng Thuận lập thủ tục đầu tư khu dân cư theo quy hoach tại xã Phước Tân. UBND tỉnh Đồng Nai đã phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, điều chỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án xây dựng khu dân cư theo quy hoạch của Công ty Đồng Thuận.
Dù đã được phê duyệt 13 năm qua, nhưng đến nay, dự án vẫn chưa thể triển khai. Gần đây nhất, vào năm 2021, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định số 2262/QĐ-UBND ngày 02/07/2021 về phê duyệt đồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu dân cư 10,4 ha theo quy hoạch. Thế nhưng, đến nay, Công ty Đồng Thuận vẫn chưa hoàn thành theo đúng thời gian, tiến độ khiến cuộc sống của nhiều người dân có nhà và đất trong khu dự án gặp nhiều khó khăn, trở ngại.
Các hộ dân lâm vào tình cảnh đi cũng không được mà ở cũng không xong. Người dân muốn làm các thủ tục, giấy tờ hành chính thì cơ quan chức năng không tiếp nhận và giải quyết hồ sơ. Không những vậy, quyền định đoạt tài sản cũng không thể thực hiện vì vướng quy hoach. Người dân cho biết, 13 năm qua, cuộc sống của họ bị đảo lộn do dự án có nhiều dấu hiệu khuất tất.
Theo hồ sơ người dân cung cấp, UBND tỉnh Đồng Nai giao cho Công ty Đồng Thuận thực hiện dự án theo hình thức chỉ định thầu chứ không thông qua đấu giá công khai. Vấn đề đặt ra, Công ty CP Đầu tư Đồng Thuận không có quỹ đất để làm dự án, hơn 10,4 ha đất để thực hiện dự án này phần lớn là đất của người dân bị thu hồi, đền bù thông qua cơ quan nhà nước. Sau đó, chủ đầu tư được giao dự án bằng hình thức thuê đất với nhà nước.
Người dân đặt câu hỏi, đối với dự án đầu tư có sử dụng đất như dự án Khu dân cư 10,4 ha tại phường Phước Tân (TP.Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) phải thông qua đấu thầu hay chỉ định nhà đầu tư? Một thực tế, dự án được triển khai từ năm 2010 đến nay nhưng vẫn “đứng im” và nhiều lần gia hạn kéo dài nhiều giai đoạn khiến cuộc sống người dân gặp nhiều khó khăn.
Từ khi dự án Khu dân cư 10,4 ha được triển khai, người dân cũng không được chủ đầu tư công khai, không phổ biến thông tin về quy hoạch và nắm thông tin một cách toàn diện. Chủ đầu tư chưa họp toàn thể người dân để công bố thông tin về dự án, chưa niêm yết công khai thông tin về dự án.
Dự án Khu dân cư 10,4 ha là dự án chỉnh trang đô thị nên việc thu hồi đất phải được HĐND tỉnh Đồng Nai có nghị quyết chấp thuận. Tuy nhiên, người dân vẫn không biết và không được biết HĐND tỉnh Đồng Nai có nghị quyết chấp thuận thu hồi đất của dự án này hay chưa? Hơn hết, thẩm quyền thu hồi đất hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thuộc UBND TP.Biên Hòa nhưng UBND tỉnh Đồng Nai lại ra thông báo thu hồi đất.
Một vấn đề nữa, người dân không đồng ý với việc áp giá đền bù do cảm thấy chưa phù hợp và thỏa đáng. Căn cứ theo quyết định số 2262/QĐ-UBND ngày 02/07/2021 của UBND tỉnh Đồng Nai về phê duyệt đồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu dân cư 10,4 ha thì đây là dự án khu dân cư quy hoạch được xây dựng mới nhằm đáp ứng nhu cầu về nhà ở.
Dự án bao gồm: Nhà ở riêng lẻ, nhà ở chung cư, công trình công cộng, thương mại dịch vụ, công viên cây xanh, thể dục thể thao… Do đó, đây là dự án có tính chất thương mại dịch vụ do chủ đầu tư là doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Doanh nghiệp được nhà nước giao làm chủ đầu tư không thông qua đấu giá và bằng hình thức sử dụng đất thu hồi để đền bù cho người dân. Bản thân dự án cũng được Công ty Cường Thuận IDICO đổi tên thương mại thành Cường Thuận CTI Residence, được quảng cáo là khu dân cư cao cấp gồm nhà liền kế và chung cư kết hợp các sản phẩm nhà ở xã hội.
Như vậy, về bản chất đây là dự án nhà ở thương mại do một công ty tư nhân làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, người dân tại dự án bị áp giá đền bù không thông qua việc thương lượng với chủ đầu tư. Vì vậy, mức giá do nhà nước đưa ra thấp hơn nhiều so với giá thị trường nên đã gây thiệt hại cho các hộ dân bị mất đất.
Công ty Cường Thuận ngang nhiên cưỡng chế nhà dân?
Ngoài những vấn đề khó hiểu như đã đề cập, trong quá trình thực hiện dự án, chủ đầu tư dự án là Công ty Đồng Thuận chưa thỏa thuận với người dân đã thay cơ quan chức năng để tự ý cưỡng chế, tháo gỡ nhà cửa, công trình xây dựng trên đất. Người dân còn phản ánh chủ đầu tư tự ý chặt phá cây trồng trên đất.
Người dân phản ánh, ngày 22/6/2021, Công ty Cường Thuận ngang nhiên đập phá 2 căn nhà anh em nhà ông Phó, cướp đi tài sản. Ngày 10/11/2021, đập phá nhà ông Nguyễn Thế Nhân cướp đi tài sản. Ngày 14, 15 và 16/12/2021, ngang nhiên san ủi phá hoại một số cây cối nhà dân, đặc biệt đập phá nhà chị Huyền và cướp đi tài sản. Cái trớ trêu hơn là, ngày 15 và 16/12/2021, có 2 đồng chí Công an phường xuống để cho Công ty Cường Thuận đập phá và cướp đi tàn sản nhà chị Huyền.
Ngày 11/8/2022, Công ty cổ phần Đầu tư Đồng Thuận (thuộc Công ty Cường Thuận) có Báo cáo số 182/2022/BC-DTC giải trình về việc đập phá, san ủi nhà của các hộ dân thuộc dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại phường Phước Tân (TP.Biên Hòa).
Nội dung báo cáo của Công ty Đồng Thuận thể hiện, thực tế ngày 22/6/2021, Công ty Cường Thuận có san ủi tại hiện trường đối với các ranh thửa đất đã được thỏa thuận bàn giao mặt bằng của hộ dân Võ Văn Hảo, hộ dân Đào Trọng Hùng để bảo vệ ranh mốc thửa đất. Về việc đập phá 2 căn nhà anh em ông Phó, cướp đi tài sản như nội dung đơn các hộ dân nêu là không có.
Ngày 10/11/2021, Công ty Cường Thuận thực hiện san ủi nhà bà Hoàng Ngọc Thái Dung có diện tích 125,2 m2 do đã được thỏa thuận và được hộ dân bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên, sau khi đã san ủi có ông Nguyễn Thế Nhân tới nhận là thửa đất của mình và gửi đơn khiếu nại về việc đập phá cướp tài sản. Trong quá trình tiếp xúc phía công ty đã phối hợp, hỗ trợ hướng dẫn cung cấp giấy tờ pháp lý ra UBND phường Phước Tân làm việc để được giải quyết.
Ngày 14, 15 và 16/12/2021, Công ty Cường Thuận thực hiện san ủi vị trí các thửa đất chưa xác định chủ sử dụng đã được Trung tâm phát triển Quỹ đất. UBND phường Phước Tân bàn giao mặt bằng theo các Quyết định phê duyệt của UBND TP.Biên Hòa tại các Quyết định số 3237/QĐ-UBND ngày 13/12/2017; Quyết định số 1219/QĐ-UBND ngày 08/5/2018.
Ông Nguyễn Thế Nhân và bà Tô Thị Huyền có đơn gửi cơ quan Cảnh sát điều tra tố giác hành vi hủy hoại tài sản. Cơ quan cảnh sát điều tra có Thông báo số 5805/TB-CSĐT-ĐTTH ngày 25/5/2020 gửi bà Tô Thị Huyền và Thông báo số 5813/TB-CSĐ-ĐTTH ngày 25/5/2020 gửi ông Nguyễn Thế Nhân thông báo kết quả giải quyết đơn tố giác.
Trao đổi với phóng viên, người dân cho biết thêm, ngoài việc bị áp giá bồi thường rẻ mạt, thì thời gian qua Công ty Đồng Thuận còn có động thái gây sức ép tới người dân chưa đồng ý mức bồi thường để mua lại đất với giá rẻ hơn giá thị trường.
Khắc Thành - Đỗ Hưng